Những dấu hiệu chán ăn, mệt mỏi, sụt cân, đau bụng, cảm giác tức, nặng vùng hạ sườn phải, có thể là dấu hiệu bệnh gan
U gan có 2 dạng. Đó là:
- U lành tính bao gồm nang gan, u tuyến tế bào gan, tăng sản tế bào gan dạng nốt và một số loại ít gặp khác.
- U ác tính gồm ung thư tế bào gan nguyên phát, ung thư gan đường mật, ung thư gan do di căn và một số loại khác.
Nước ta là quốc gia có tỷ lệ ung thư gan
cao nhất thế giới. Tỷ lên nam giới mắc bệnh này cao gấp 4 đến 8 lần nữ,
thường gặp ở độ tuổi trên 45. Vẫn chưa xác định được u gan hay ung thư
gan, chỉ biết rằng nó liên quan tới các yếu tố:
Xơ gan: Ung thư gan thường xảy ra trên nền xơ gan, chiếm từ 65 đến 85% số ca mắc. Hơn 50% người bị xơ gan là do rượu.
Viêm gan siêu vi:
Thực nghiệm cũng như nghiên cứu dịch tễ học cho thấy có sự liên quan rõ
ràng giữa ung thư gan nguyên phát với viêm gan siêu vi B và siêu vi C.
Các chất hóa học như aflatoxin B1,
estrogen, anabolic steroids, dioxin… cũng gây ung thư gan, bệnh thường
được phát hiện tình cờ khi đi khám sức khỏe tổng quát. Khi tới giai đoạn
muộn, triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng tương đối rõ, song lúc này
bệnh đã trở nặng, hiệu quả điều trị kém, tiên lượng rất xấu.
Các triệu chứng thường gặp khi bị u
gan là chán ăn, mệt mỏi, sụt cân, đau bụng, cảm giác tức, nặng vùng hạ
sườn phải. Trường hợp bị xơ gan thì lá gan thường to hơn ở vùng dưới
sườn phải hay trên rốn. U gan gây tắc nghẽn đường mật ở giai đoạn sớm có
thể làm cho da toàn thân chuyển màu vàng, thỉnh thoảng có thể sốt nhẹ.
Ở giai đoạn muộn của ung thư tế bào gan, da toàn thân có thể chuyển sang
màu vàng nhạt.
U gan nếu không điều trị sớm có thể dẫn
đến biến chứng. Nếu u lành tính, biến chứng chủ yếu là ở nang gan như
nhiễm trùng trong nang, xuất huyết trong nang, nang gan lớn gây đau tức…
Trường hợp u ác tính nếu là ung thư gan nguyên phát có tiên lượng rất
xấu, diễn tiến nhanh. Các biến chứng thường gặp là khối u vỡ chảy máu,
nôn ra máu vỡ tĩnh mạch thực quản, xâm lấn các cơ quan lân cận.
Các phương pháp điều trị bệnh như hóa
trị, gây tắc mạch kết hợp với hóa trị (OCE, TACE), xạ trị tại chỗ, hủy u
gan qua da bằng cách tiêm Ethano percutaneous Ethanol Injection – PEI,
hủy u bằng điện cao tần (RFA – RadiFrequency Ablation), phẫu thuật cắt
gan.
Tùy theo tình trạng sức khỏe của người
bệnh, các bác sỹ sẽ đề nghị phương pháp điều trị thích hợp, điều trị u
gan thường phải phối hợp nhiều phương pháp, không một phương pháp nào là
tối ưu.
Bệnh này thường liên quan tới viêm gan,
xơ gan, do đó để phòng bệnh này cần tránh các yếu tố gây xơ gan, viêm
gan. Cụ thể là phòng ngừa viêm gan B, C, trong đó hiệu quả nhất là tiêm
văcxin cho trẻ em và người lớn. Bệnh nhân viêm gan cần theo dõi và điều
trị đúng phác đồ, hạn chế bia rượu, tránh dùng thức ăn mốc như ngũ cốc,
rau quả để lâu ngày. Khi nghi ngờ bệnh, khám sức khỏe định kỳ để phát
hiện sớm bằng xét nghiệm AFP, siêu âm hay chụp cắt lớp. Hiệu quả điều
trị cao hay thấp tùy thuộc rất nhiều vào việc phát hiện bệnh sớm hay
muộn.
